Acupunctuur en de fundamenten voor 'healing' volgens Gabor Maté

Het boek ‘De Mythe van Normaal’ lag al een tijdje in huis. Pas heb ik het nu dan eindelijk gelezen. Ik was blij verrast dat de fundamenten voor ‘healing’ die Gabor Maté in hoofdstuk 26 beschrijft, zoveel overeenkomst hebben met de ‘levensprincipes’ van de organen en meridianen zoals ze beschreven worden in de theorie rondom acupunctuur! Graag deel ik met je hoe dat zit.

Helen

Het boek definieert ‘helen’ als een ‘natuurlijke beweging richting heelheid’. Een proces van hereniging van onze innerlijke kwaliteiten die zich nog steeds in ons bevinden, ook al zijn we daar een tijdje van afgesloten geweest.

In TCM (‘Traditional Chinese Medicine’ of ook wel Traditionele Chinese Geneeswijzen) hangt deze definitie mooi samen met het principe van Yin en Yang. Waarbij in gezondheid er een natuurlijke balans is, die constant in beweging is en in interactie staat met de omgeving. En waarbij ‘Qi’, ook wel energie genoemd, alleen vrij kan stromen zonder het onderdrukken van emoties of delen van onszelf. Als we dit wel langdurig doen, ontstaan er blokkades in onze energiestroom of andere onnatuurlijke bewegingen van de Qi, die eventueel kunnen leiden tot ziekte in lichaam en geest.

‘Alleen met het hart kan je juist zien’

Om te helen, zullen we eerst moeten erkennen dat we lijden. Daarbij citeert Maté uit het boek van De Kleine Prins: ‘it is only with the heart that one can see rightly; what is essential is invisible to the eye’. En hij vertelt over de ‘3 breinen’, namelijk de zenuwstelsels van de hersenen, het hart en de darmen.

Het interessante is dat in acupunctuur theorie, deze 3 organen en hun relatie tussen elkaar en tussen onderdelen van onze mentale gezondheid, altijd al een belangrijke plek hebben gehad.

We spreken hierbij onder andere over de ‘Drie Schatten’:

het Jing van de Nieren – onze essentie, die ook gerelateerd is aan onze wilskracht en aan onze hersenen (‘Nier Jing dat het Merg produceert’);

het Qi van de Milt – de energie om te leven, maar ook gerelateerd aan leren en concentratie en gekoppeld aan het Milt orgaan in het model van TCM, dat ook de spijsvertering omvat;

en de Shen van het Hart – onze Mind en bewustzijn, gerelateerd aan ons westerse brein, maar dus ook aan het Hart in het model van TCM.

In dit model is inderdaad de balans tussen deze 3 organen heel belangrijk om met een gezonde zelfliefde en een helder gevoel van bestemming, je leven vol energie te kunnen vormgeven!

Opnieuw contact maken met 4 kwaliteiten

Gabor Maté benoemd 4 aspecten die belangrijk zijn om terug in je leven te brengen als je wilt helen. Ik laat ze even in het Engels staan, omdat ze dan mooi allemaal met een ‘A’ beginnen. Dat kan het makkelijk maken ze te onthouden. Ze zijn:

• Authenticity: authenticiteit begint met zelfacceptatie, loslaten van beperkende overtuigingen en begrip van onze eigen waarden
• Agency: keuzevrijheid over wie en hoe we willen ‘zijn’ in het leven, en het daarin toelaten en volgen van onze intuïtie
• Anger: toelaten van boosheid en alle emoties op een gezonde manier of zoals Jon Kabat Zinn het zegt: ‘we kunnen de golven niet stoppen, maar we kunnen leren om te surfen’.
• Acceptance: voornamelijk het accepteren van de waarheid over ons leven, met daarbij de kunst om in het hier en nu te zijn. Vaak komt er ook rouw bij kijken.

Bij dit proces van opnieuw contact maken is compassie op meerdere gebieden nodig, waarbij empathie, nieuwsgierigheid, verbinding, moed en verwondering belangrijke aspecten zijn.

Acupunctuur voor heling en mentale gezondheid

Tijdens mijn studie heb ik een scriptie geschreven over acupunctuur in relatie tot angst en depressie. Hierin heb ik een overzicht gemaakt van de Interne Organen en Meridianen zoals beschreven in TCM en hun bijbehorende levensprincipes. En, misschien nog interessanter, wat je kan doen, naast acupunctuurbehandeling, om deze te versterken. Het is heel mooi om te zien dat alle aspecten uit het hoofdstuk van Maté terugkomen. Eeuwenoude wijsheid vindt nog steeds bevestiging in huidige ervaring en wetenschap.

Door met het lichaam aan het werk te gaan, beïnvloed je ook je mentale welzijn. Acupunctuur kan helpen het proces van genezing te ondersteunen door het zelfherstellend vermogen van je lichaam aan te spreken.

Wellicht een andere keer meer daarover. Voor nu citeer ik graag Gabor Maté:
'om op het pad van heling te zijn, is het enige dat we nodig hebben de bereidwilligheid om deel te nemen in welk proces dan ook, wat in onszelf wil ontvouwen, zodat heling kan plaatsvinden op een natuurlijke manier’

De Vijf Elementen met hun ‘levensprincipes’ Aangepaste figuur uit mijn scriptie. Vetgedrukt de kwaliteiten voor ‘helen’ zoals ze ook terugkomen in ‘De Mythe van Normaal’. Ik heb de figuur destijds gemaakt op basis van boeken van Kuo-Deemer, 2023 en Mandle, 2024.

Referenties

van Duijse, J (2024), thesis: Effectiveness of acupuncture in treatment of depression and anxiety – A qualitative literature study

Kuo-Deemer, M (2018) Qigong and the Tai Chi axis – Nourishing Practices for Body, Mind and Spirit. 1st edn. London: Orion Spring.

Mandl, M (2024) Meridianen – De 12 levenslijnen van de ziel en hun invloed op je gezondheid. 1st edn. Utrecht: AnkhHermes.

Maté, G and Maté, D (2022) The Myth of Normal – Trauma, illness & healing in a toxic culture. 1st edn. New York, Avery